Grenzen aangeven en stellen is belangrijk, want ze geven je kaders in je leven en werk. “Tot zover kan ik aan” of “Tot zover kan bij de ander gaan.” Grenzen geven aan wat je zelf wel en/of niet (meer) wilt of aankunt. Je blijft binnen je mogelijkheden. Dat geeft je controle en greep, en dat geeft weer veiligheid.
Ook op het werk zijn grenzen van groot belang. Grenzen geven de spelregels en speelruimte weer. Ze geven aan wat er wel en/of niet van je verwacht wordt. Iedereen weet hoever hij kan gaan en waar hij zich aan moet houden. Dat schept duidelijkheid en tegelijkertijd ook weer veiligheid.
Over je grenzen heen gaan geeft dan ook problemen en overbelasting. Je houdt geen rekening met je eigen mogelijkheden, je kwaliteiten en je beperkingen. Zo heeft ieder mens een goede balans nodig tussen draaglast en draagkracht. Niemand is onuitputtelijk.
Er zijn genoeg voorbeelden te vinden van te weinig begrenzing:
– Je neemt telkens je werk mee naar huis
– Je hebt het gevoel achter de feiten aan te lopen
– De werkdruk is te hoog en je hebt het veel te druk
Als je je grenzen overschrijdt kan dat resulteren in ziekte en verzuim. Een enkele keer of voor een korte periode over je grenzen heen stappen hoeft geen schadelijke gevolgen te hebben. Ga je echter langdurig over jouw grenzen heen, dan kun je oververmoeid raken, met verschillende lichamelijke- en geestelijke klachten tot gevolg. Bovendien kun je volledig de balans tussen privé en werk kwijtraken, waardoor er nergens meer ruimte voor ontspanning is. Je gaat steeds minder lekker in je vel zitten en uiteindelijk kun je daardoor ziek raken.
Weet jij waar jouw grenzen liggen? Veel mensen zijn zich niet of onvoldoende bewust van hun eigen grenzen, en hierdoor gaan ze telkens maar door. Je weetniet waar je grenzen liggen, of misschien heb je wel nooit geleerd om je grenzen aan te voelen. Of je neemt jezelf niet serieus genoeg, doordat je je teveel op de ander richt en jezelf op de tweede plaats zet.
Het is dus zaak om zelfkennis te krijgen over wat jouw grenzen zijn.
Zelfkennis is erg belangrijk. Zelfkennis geeft bewustzijn en met bewustzijn komen keuzemogelijkheden en handelingsvrijheid. Als je je niet bewust bent van jouw grenzen, kun je niets doen en zal je telkens vervallen in dezelfde mechanismes die je uiteindelijk een burn-out kunnen opleveren. Je bent dan als het ware een gevangene van je eigen ‘onbewustheid’.
Pas als je bewust bent van het feit dat je geen grenzen stelt of herkent, kun je pas aan de gevolgen daarvan werken. Zelfverbetering (leerpunten en valkuilen inzien) is pas mogelijk na het erkennen en herkennen van grenzen. Word je dus eerst bewust van wat er speelt.
Hieronder is een stappenplan opgenomen om je hierbij te helpen. Mocht de oorzaak dieper liggen, dan kan een coach vaak ook een uitkomst bieden.
Wat kun je doen om bewustzijn voor jouw grenzen te creëren?
- Luister naar je gevoelens en eigen gedachten. Om je bewust te worden van wat een grens is, is natuurlijk goed te luisteren naar je eigen instinct. Wat ervaar je bij een bepaalde situatie? Wat zijn de eerste gedachten die er bij je opkomen? Welke gevoelens spelen er een rol? Waar zeg je: nu is het genoeg, dit vraagt te veel?
- Negeer je gevoelens niet. Vind jezelf belangrijk! We zijn vaak zo gewend om gevoelens te vergelijken met die van anderen en ons daaraan af te meten, dat we onszelf op de tweede plaats zetten. Maar daarmee ontken je jezelf, het uniek zijn als mens en je eigenheid.
- Vaak moet je eerst een grens eerst overschrijden, zodat er een signaal gegeven wordt. Het is vervelend dat je vaak eerst tegen een grens moet aanlopen, voordat je weet waar de grens ligt. Dus eerst ga je lijden aan de “TE GROTE STAP” die je gezet hebt. Door dit lijden wordt je je bewust van de grens en ga je (als het goed is) maatregelen nemen.
- Geef je grens aan naar de ander. Communiceer over het feit dat de grens bereikt is. Dat geeft rust en zo houd je de controle. Dat is zelfzorg.
- Wil je je grenzen verleggen en groeien? Doe het dan bewust en in jouw tempo, stap voor stap en binnen je kader. Op deze manier houd je controle en veiligheid.
Je grenzen kennen en je grenzen stellen is dus broodnodig in ieders leven. Leer je grenzen kennen, dat geeft je tools om je leven te sturen en stress te voorkomen.
Leuk als je een reactie geeft op mijn blog.
© www.ligtpunt.nl | Nell van de Ligt. Alle rechten voorbehouden. Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website. Dat kan zolang je de copyright en een werkende link naar mijn site opneemt.